Nasze życie polega na tym aby w ciągłym procesie uświadamiać sobie potrzeby, do zaspakajania których potrzebne jest wsparcie i świadomość wewnętrzna. Zaburzenia jakie wystepują w naszym życiu można wiedzieć jaką zaburzenia w sferze świadomości, które za Perlsem można podzielić na:
– zaburzenia sensoryczne polegające na odcięciu się od odczuwania, zmysłowej „martwocie” ciała
– zaburzenia emocjonalne, polegające na blokowanie uczuć i przyjmujący postać nerwicy, która składa się z pięciu warstw oddzielających człowieka od doświadczenia autentycznego ja:
1. pierwsza warstwa to warstwa fałszu (fasady, stereotypu) – kiedy przeżywasz swoje życie według wyobrażeń jaką masz być osobą. Bo gdybyś żyła zgodnie z własną naturą, nie uzyskałabyś akceptacji otoczenia oraz doświadczenia życia niezgodnego z własną naturą tworzącego fałszywe Ja.
2. Druga warstwa to warstwa fobii (lęku, ról) – to lekarz się przed autentycznym obrazem siebie rozczarowaniem siebie i bólem egzystencjalnej samotności. To brak akceptacji siebie, który prowadzi do wchodzenia w rolę, co zmniejsza doświadczenie bolesnych emocji.
3. Trzecia warstwa to warstwa impasu – przejawiająca się poczucie pustki, martwoty, braku energii. Tutaj doświadczasz głównie bezradności i bez siły. Boisz się utraty kontroli i wsparcia z zewnątrz. Cała twoja energia kierowana jest na utrzymanie statu z quo.
4. Czwarta warstwa to warstwa implozji – czyli pogłębienia impasu. Tutaj następuje silny przypływ energii skierowanej do wewnątrz, stanie kompresji. To tutaj trzymasz się żeby nie eksplodować. Twoja aktywność, ruch, w obrażeniu twoim łączysz się z Unicestwieniem lub utratą akceptacji innych.
5. Czwarta warstwa to warstwa eksplozji – tutaj następuje wyładowanie energii na zewnątrz. Próbujesz odzyskać możliwość używania swojej energii życiowej. Perls wymienia cztery główne rodzaje eksplozji: rozpacz, orgazmy, złość i radość. Pojawienie się poszczególnych rodzajów eksplozji zależy od tego jakie uczucia były blokowane z bardziej wierzchnich warstwach Twojego Ja.
Warstwy energetycznego Ja, to wyjście z nerwicy dające pełnią życia. Twój oddech jest nie skrępowany i rytmiczny. W sferze zachowania i przeżywania uczuć czujesz odzyskanie możliwości twórczego przystosowania się i zaspokajania swoich potrzeb w kontekście z rzeczywistością.